Porównywarka kont, kredytów bankowych i pożyczek
Lista dłużników – co to jest i co zrobić, gdy się na niej znajdziesz
Zastanawiasz się, co się stanie w przypadku braku spłaty zobowiązania? Oprócz konsekwencji takich jak naliczanie karnych odsetek i przekazanie sprawy do windykacji, możesz też zostać wpisany na listę dłużników. W tym miejscu gromadzone są imiona i nazwiska osób nierzetelnych kredytobiorców oraz odbiorców różnych usług.
Rejestr dłużników to baza danych, w której znajdziesz informacje o osobach nie płacących rat pożyczek online i kredytów gotówkowych, rat za zakupy, rachunków za prąd i inne media, czy abonamentu za Internet lub telefon. Tworzenie list dłużników ma na celu umożliwienie szybkiego przekonania się, czy dana osoba – na przykład ktoś wnioskujący o kredyt – nie zalega z dotychczasowymi zobowiązaniami.
Znalezienie się na liście dłużników znacząco utrudnia otrzymanie kolejnych pożyczek, a nawet zakupy na raty 0%. Dziś sprawdzimy, jaka lista dłużników jest najczęściej sprawdzana przez różne instytucje finansowe i jak samemu sprawdzić, czy jesteś wpisany do któregoś z rejestrów.
Lista dłużników to rejestr nierzetelnych klientów i firm, którego stworzenie miało na celu poprawienie przepływu pieniędzy w różnych obszarach gospodarki i finansów. Założeniem było wpisanie do rejestrów dłużników osób, które unikają spłaty zobowiązania. Dzięki temu kolejne podmioty – firmy pożyczkowe, banki, przedsiębiorstwa – mogą sprawdzić, czy zgłaszająca się do nich osoba jest wiarygodna finansowo.
Jeżeli potencjalny kontrahent nie widnieje w żadnym rejestrze dłużników, można założyć z dużym prawdopodobieństwem, że będzie płacił raty, rachunki lub abonament zgodnie z harmonogramem. Kolejne wpisy danej osoby do list dłużników źle o niej świadczą – wtedy instytucja może odmówić przyznania pożyczki lub kredytu, a nawet nie pozwolić wziąć telefonu na abonament.
Cały system ma więc na celu wykluczenie osób niespłacających zadłużenia z możliwości zaciągania kolejnych zobowiązań, których z dużym prawdopodobieństwem mogłyby znów nie spłacać.
W Polsce funkcjonuje kilka baz danych zawierających imiona i nazwiska osób fizycznych oraz dane przedsiębiorców zadłużonych. W kontekście takich miejsc, zwykle elektronicznych baz danych, możemy używać kilku tożsamych sformułowań: rejestr dłużników, lista dłużników, baza dłużników. Najważniejsze z nich to:
ℹ️ Ważne: Każda z tych baz działa niezależnie. Wpis w jednym rejestrze nie oznacza automatycznego wpisu w pozostałych.
Bazy dłużników gromadzą informacje umożliwiające identyfikację osób zalegających z płatnościami swoich zobowiązań. Znajdziesz w nich dane osobowe dłużnika, a także szczegółowy opis sposobu, w jaki dana osoba znalazła się na liście.
Rejestr dłużników to baza danych zawierająca między innymi:
Te same dane osobowe są również podawane we wnioskach o pożyczkę lub kredyt gotówkowy, czy kartę kredytową. Dzięki temu instytucja finansowa po otrzymaniu wniosku może szybko sprawdzić, czy dany klient nie widnieje na listach dłużników.
Każda lista dłużników działa osobno i ma swoje specyficzne zastosowanie. Pożyczkodawca lub inny podmiot, u którego dłużnik nie spłaci wierzytelności, może wpisać swojego nierzetelnego klienta do jednej lub kilku baz dłużników. Wcześniej muszą zostać jednak spełnione odpowiednie warunki – na przykład musi upłynąć odpowiedni okres od terminu spłaty należności.
Lista dłużników imiona i nazwiska BIK różni się od pozostałych rejestrów. Biuro Informacji Kredytowej gromadzi bowiem informacje o wszystkich zobowiązaniach – tych spłacanych terminowo i o zaległościach. Z tego względu na podstawie raportu BIK można stworzyć pełną historię kredytową osoby wnioskującej o pożyczkę lub kredyt.
W przypadku większości list dłużników, do rejestru trafiają osoby, które znacznie przekroczyły termin spłaty zobowiązania. Mowa tu nie o całkowitej spłacie pożyczki lub kredytu, ale o zaległości w postaci niezapłaconej raty, rachunku czy innej opłaty.
Lista dłużników zawiera nazwiska osób nie spłacających zobowiązania różnego typu. Do najczęstszych przypadków należą:
W zależności od konkretnego rejestru dłużników wymagane jest nie tylko dostatecznie długie opóźnienie w spłacie, ale też odpowiednia wysokość długu. Przykładowo, na listę KRD (Krajowy Rejestr Dłużników) możesz trafić po narośnięciu zobowiązania do wysokości co najmniej 200 złotych i niepłaceniu przez co najmniej 60 dni.
ℹ️ Pamiętaj: Zwykle przed trafieniem na listę dłużników otrzymujesz kilkukrotne wezwanie do zapłaty. Warto wtedy nie zwlekać i po prostu uregulować należność lub postarać się o rozłożenie długu na raty.
Aby osoba fizyczna mogła zostać wpisana do rejestru dłużników, muszą zostać spełnione określone warunki prawne. Wierzyciel nie może od razu po przekroczeniu terminu zapłaty dokonać wpisu – procedura jest ściśle uregulowana.
Standardowa procedura obejmuje:
Wiele instytucji i firm ma możliwość wpisania nierzetelnego konsumenta na listę dłużników. Do uprawnionych podmiotów należą między innymi banki, firmy pożyczkowe, instytucje finansowe, firmy ubezpieczeniowe, Społeczne Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe, operatorzy sieci GSM oraz dostawcy gazu, operatorzy Internetu, dostawcy prądu i innych mediów.
Te firmy korzystają z rejestru dłużników na dwa główne sposoby. Przede wszystkim jeszcze przed podpisaniem umowy z potencjalnym klientem sprawdzają informacje o nim w rejestrach dłużników i w BIK. Drugą zaletą jest możliwość użycia baz dłużników jako instrumentu motywującego do spłaty – jeśli klient długo zalega ze spłatą zobowiązania.
Wyjątkiem są firmy oferujące pożyczki bez sprawdzania BIK i baz dłużników. Najczęściej te oferty są dostępne nawet dla osób zadłużonych, co jednak wiąże się czasem z większymi kosztami pożyczki lub chwilówki online.
Korzystają z rejestru dłużników przede wszystkim:
Każdy z tych podmiotów może zarówno sprawdzać informacje w rejestrze, jak i dokonywać wpisów o swoich nierzetelnych klientach.
Rejestr dłużników nie jest tym samym, co historia kredytowa, choć oba pojęcia często się ze sobą miesza. W trakcie ustalania historii kredytowej najczęściej firmy sprawdzają Biuro Informacji Kredytowej.
BIK za darmo udostępnia raporty zawierające informacje zarówno o zaległościach, jak i terminowo spłacanych pożyczkach i kredytach. Wiele spłaconych zobowiązań i brak zadłużeń również w przeszłości buduje dobrą historię kredytową osób prywatnych.
Raport BIK zawiera znacznie więcej informacji niż typowy rejestr długów:
Na podstawie takich danych firmy pożyczkowe budują pełną historię kredytową klienta, co pomaga w rozpatrzeniu jego wniosku o kolejne finansowanie.
ℹ️ Wskazówka: Wiele osób w celu poprawy swojej historii kredytowej zaciąga zobowiązania, a następnie od razu je spłaca. Dobrym rozwiązaniem może być skorzystanie z darmowej pożyczki dla nowych klientów – płacisz tylko pożyczoną kwotę, a budujesz przy tym pozytywną historię.
Niektóre osoby mają problem z otrzymaniem pozytywnej decyzji pożyczkowej nawet mimo bardzo dobrej historii w BIK. Jedną z głównych przyczyn jest wpis na listę dłużników. Znalezienie się tam uniemożliwia podjęcie współpracy z różnymi firmami – skorzystanie z ich usług, pożyczek, czy nawet wykupienie telefonu na abonament.
W niektórych sytuacjach nie jesteś świadomy tego, że masz negatywne wpisy w jednym z rejestrów dłużników. Warto wiedzieć o tym wcześniej, a nie dopiero w momencie, gdy naprawdę potrzebujesz wziąć kredyt hipoteczny.
Sprawdzenie rejestru dłużników samodzielnie jest możliwe, co więcej – zrobisz to zupełnie bezpłatnie. Każda lista dłużników umożliwia sprawdzenie raportu na swój temat. Wystarczy potwierdzić swoje dane osobowe, czasem założyć konto w danym serwisie.
Aby sprawdzić czy jesteś wpisany na listę dłużników, możesz:
Niektóre listy dłużników posiadają dodatkowe usługi płatne – na przykład szybkie powiadomienie o tym, że ktoś sprawdza Cię w rejestrze dłużników lub że w jednej z nich pojawił się wpis na Twój temat.
Jeśli chcesz sprawdzić czy jesteś wpisany do konkretnego rejestru, każdy z nich ma nieco inną procedurę:
Krajowy Rejestr Dłużników Niewypłacalnych prowadzi między innymi spis dłużników alimentacyjnych. To szczególna kategoria rejestru, która dotyczy osób zalegających z płatnością alimentów na rzecz dzieci lub byłych małżonków.
Wpis do rejestru dłużników alimentacyjnych następuje, gdy osoba zobowiązana do płacenia alimentów zalega z płatnością przez okres dłuższy niż 3 miesiące. Taki wpis ma szczególnie dotkliwe konsekwencje, ponieważ dłużnik alimentacyjny może zostać ograniczony w prawie do:
ℹ️ Ważne: Dłużnicy alimentacyjni podlegają szczególnym procedurom egzekucyjnym, a ich dane są udostępniane szerszemu gronu instytucji niż w przypadku zwykłych długów.
Sprawdzenie listy dłużników i odnalezienie tam wpisu na swój temat jest możliwe, w dodatku bardzo proste i darmowe. Czy można jednak usunąć wpis na swój temat? Niestety, nie ma takiej możliwości samodzielnego usunięcia – wtedy nie byłoby większego sensu funkcjonowania list dłużników.
Możliwość usunięcia wpisu z rejestru długów ma tylko instytucja, która dodała wpis lub sąd w określonych przypadkach. Są jednak pewne wyjątki, które mogą być dla Ciebie szansą na wyczyszczenie historii długów.
Wpis może zostać usunięty w następujących sytuacjach:
Pierwszym przykładem może być sytuacja, kiedy ktoś trafił na listę dłużników już po przedawnieniu się długów. To niedopuszczalne – żadna instytucja nie ma do tego prawa. Warto więc zapoznać się ze wpisem do rejestru dłużników i w razie takiej możliwości wnioskować o jego usunięcie.
ℹ️ Pamiętaj: Niestety, zwykle do usunięcia błędnego wpisu niezbędne jest rozpoczęcie sporu sądowego. Dopiero po uzyskaniu wyroku sądu wpis zostanie usunięty z rejestru.
Wszystkie rejestry dłużników muszą przestrzegać przepisów o ochronie danych osobowych. Przetwarzanie moich danych osobowych w takich bazach odbywa się na podstawie prawnie uzasadnionego interesu administratorów danych oraz na podstawie zgód wyrażonych przez osoby ubiegające się o usługi finansowe.
Jeśli wypełniasz wniosek o kredyt czy pożyczkę, zazwyczaj musisz wyrazić zgodę na sprawdzenie Twoich danych w rejestrach dłużników. Standardowa klauzula brzmi: „Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych” w celu weryfikacji w bazach dłużników.
Informacje na temat przetwarzania danych z rejestru dłużników są udostępniane tylko uprawnionym podmiotom, które mają uzasadniony interes w ich poznaniu – głównie w celu oceny ryzyka kredytowego czy zawarcia umowy.
Lista dłużników imiona i nazwiska to narzędzie, które znacząco wpływa na Twoją zdolność do uzyskania kredytów, pożyczek czy nawet podstawowych usług. Jesteś wpisany na listę dłużników wtedy, gdy przez dłuższy czas nie spłacasz swoich zobowiązań finansowych.
Rejestr dłużników lista nazwisk obejmuje różne rodzaje zadłużenia – od kredytów bankowych, przez rachunki za media, aż po długi alimentacyjne. W Polsce funkcjonuje kilka głównych rejestrów, z których najważniejsze to BIK, KRD, BIG InfoMonitor i ERIF.
Jeśli chcesz sprawdzić czy figurujesz w którymś z rejestrów, możesz to zrobić bezpłatnie przez strony internetowe poszczególnych baz danych. Pamiętaj, że wpis w rejestrze dłużników może być usunięty tylko przez wierzyciela lub na mocy wyroku sądu – nie masz możliwości samodzielnego usunięcia swojego wpisu.
Najlepszą strategią jest unikanie wpisów do rejestrów dłużników poprzez terminową spłatę wszystkich zobowiązań oraz szybkie reagowanie na wezwania do zapłaty. W przypadku problemów finansowych lepiej jest skontaktować się z wierzycielem i ustalić plan spłaty niż ignorować problem do momentu wpisu do rejestru.
