Leasing w 2022 roku – czym jest i jak działa leasing samochodowy?

Leasing – co to jest i na czym polega?

Dla osoby niebędącej właścicielem firmy lub niezajmującej się branżą finansową, pojęcie „leasing” może brzmieć dość enigmatycznie. Nie będziemy tym zdziwieni, wszak nie jest to przedmiot kierowany do osób pracujących na etacie w sektorze pozafinansowym. Leasing to specyficzna forma finansowania inwestycji, najczęściej samochodu, maszyny wytwórczej, a nawet nieruchomości. Polega ona na tym, że właściciel (zwany leasingodawcą) oddaje w użytkowanie finansowany środek trwały leasingobiorcy. Ten z kolei zobowiązuje się do regulowania comiesięcznych rat czynszowych. Naturalnie rzecz biorąc, istnieją pewne ograniczenia w kwestii użytkowania przedmiotu przekazanego w użytkowanie. Przykładowo, maszyn fabrycznych nie można wykorzystać w sposób nieprzewidziany przez producenta, a samochodów do wyścigów ulicznych.

Leasing w swojej formalizacji przypomina nieco korzystanie z kredytu gotówkowego. Konieczne jest złożenie wniosku oraz poddanie się analizie finansowej przeprowadzanej przez leasingodawcę. Właściciel firmy zostanie poproszony o przedstawienie wyników finansowych za poprzedni rok w postaci księgi przychodów i rozchodów wraz z PIT-36. Niekiedy konieczne może być ustanowienie poręczenia wekslowego jako zabezpieczenia majątkowego. Negatywna decyzja leasingowa sprawia, że nie dojdzie do zawarcia umowy, tym samym nie będziemy mogli korzystać ze środka trwałego. Pozytywna decyzja z kolei otwiera nam furtkę do podpisania umowy leasingu, a co za tym idzie – wydania przedmiotu w użytkowanie.

Czym jest leasing samochodowy?

Już sama nazwa omawianego produktu finansowego zdradza sedno jego działania. Leasing samochodowy to usługa, w której centrum stoi auto jako przedmiot objęty działaniami finansowymi. To bardzo popularna metoda pozyskania pojazdu służbowego, który posłużyć może na wiele sposobów. Od reprezentatywnego pojazdu prestiżowej marki przez przestronny środek do transportu ekipy pracowniczej aż po ekonomiczny sposób dostarczenia jedzenia. Praktycznie każda firma może znaleźć uzasadniony powód, dla którego warto wykorzystać leasing samochodowy w swojej firmie.

Za kierownicą zasiąść może spore grono pracowników – od przedstawicieli handlowych przez kurierów aż po taksówkarza. Szczególnie to ostatnie grono coraz częściej decyduje się na leasing samochodu, traktując je jako narzędzie do pracy. „Wnoszenie” auta prywatnego do firmy lub zakup pojazdu na własność firmy staje się coraz rzadziej spotykaną praktyką. Abstrahując od leasingu samochodowego – przedmiotem leasingu mogą być także samoloty pasażerskie a nawet statki. Jest to jednak przedsięwzięcie liczone w dziesiątkach, a nawet setkach tysięcy złotych miesięcznie. W poniższym artykule skupimy się na samochodach, gdzie miesięczna rata waha się w przedziale od 1000 do 3500 złotych netto.

Dlaczego leasing samochodu uchodzi za opłacalny?

Leasing samochodowy w najpopularniejszym wariancie (tzw. leasingu operacyjnym) zakłada bardzo istotne ulgi finansowe dla przedsiębiorców. Zarówno opłata wstępna, jak i kolejne raty składają się z kwoty netto oraz podatku VAT. Kwota netto stanowi bezpośredni koszt przedsiębiorcy, który zmniejsza jego zobowiązanie skarbowe. Oznacza to niższy podatek dochodowy do zapłaty za dany rok obrotowy. Podatek VAT z kolei jest odliczany od tzw. zobowiązania naliczonego, czyli tego, które należy odprowadzić do Urzędu Skarbowego.

Wytłumaczmy wszystko na przykładzie. Przedsiębiorca oferuje usługi objęte 23-procentową stawką VAT, z których zarabia miesięcznie 10.000 złotych netto, czyli 12.300 złotych brutto. Miesięczna rata leasingowa wynosi 2460 złotych brutto, czyli 2000 złotych netto. Wobec powyższego VAT odprowadzany do US wynosić będzie nie 2300 złotych, a 1840 złotych. Podatek dochodowy zaś będzie naliczany nie od 10.000 złotych, ale od 8000 złotych dochodu. Warto równocześnie pamiętać, że odpisów amortyzacyjnych za podany pojazd dokonuje nie użytkownik, a właściciel pojazdu, czyli leasingodawca.

Kto może skorzystać z leasingu samochodowego?

Ze względu na swoją naturę, leasing samochodowy dedykowany jest przede wszystkim przedsiębiorcom. To oni czerpią realne korzyści z posiadania narzędzia służbowego, jednocześnie mogąc je odliczyć na dogodnych warunkach finansowych. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, konieczne jest poddanie się weryfikacji zdolności leasingowej. Podmiot udostępniający pojazd może w ten sposób ocenić, czy przedsiębiorstwo będzie w stanie regulować comiesięczne płatności. W przypadku biznesów istniejących od kilku lat sprawa jest stosunkowo prosta. Nieco więcej komplikacji pojawia się przy „młodych” działalnościach, które często spotykają się z odmową leasingowania. Jeśli firma jest start-upem (istnieje krócej niż 12 miesięcy) i nie zdążyła rozliczyć poprzedniego roku obrotowego, sytuacja wygląda inaczej. Najczęściej podaje się szczegółowy wykaz operacji z księgi przychodów i rozchodów za 3 lub 6 poprzednich miesięcy.

Od jakiegoś czasu udostępniany jest także podobny produkt dla osób fizycznych, czyli takich, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Mowa o leasingu konsumenckim, który jednak w swej naturze przypomina bardziej specyficzną formę kredytu. Przy leasingu konsumenckim – podobnie jak przy standardowym wariancie – następuje ocena zdolności leasingowej zainteresowanej osoby. Następnie deklarowana jest wpłata własna na pojazd (zazwyczaj 10-30%) i ustalana jest wysokość comiesięcznych rat. Po zakończeniu okresu leasingowego klient może takie auto wykupić, wymienić lub zwrócić. Więcej na temat zakończenia umowy leasingu powiemy nieco później, teraz jednak zwróćmy uwagę na inny aspekt. Klasyczny leasing dla firm dawał podmiotowi korzyści podatkowe – odliczenie VAT i pomniejszenie podatku dochodowego. Przy leasingu konsumenckim klient nie otrzymuje takich możliwości – ponosi cały ciężar podatku od towarów i usług. Nie może także obniżyć należności za podatek dochodowy.

Usługa leasingu u dealera samochodów

Podstawowym miejscem, w którym istnieje możliwość skorzystania z leasingu, jest siedziba dealera samochodów. Każda marka oferująca swoje pojazdy w leasingu dysponuje także własnym podmiotem leasingowym. Niekiedy są to nawet banki, przykładowo: Volkswagen ma swój bank wchodzący w skład grupy Volkswagen Financial Services. U większości jednak dominuje klasyczne przedsiębiorstwo wyspecjalizowane w usługach leasingu, na przykład w Renault jest to firma RCI Polska. Dzięki temu klient danego salonu może załatwić dwie sprawy w jednym miejscu: zamówi nowe auto i podpisze umowę leasingu. Rozwiązanie to jest niezwykle wygodne, jednakże nieco droższe niż leasing w banku będącym podmiotem zewnętrznym. Zazwyczaj leasingi oferowane przez dealera to koszt 107-111% wartości pojazdu.

Usługa leasingu w banku

Alternatywą dla leasingu u dealera samochodów jest sfinansowanie inwestycji poprzez bank. Instytucje bankowe w swoich grupach kapitałowych również dysponują specjalnymi podmiotami zajmującymi się wyłącznie tym zadaniem. Co istotne, niektóre banki posiadają wręcz całą infrastrukturę w postaci platformy sprzedażowej z ogłoszeniami samochodów dostępnymi do wzięcia w leasing. Tak jest na przykład w mBanku, gdzie za usługi finansowe odpowiada mLeasing, a samochody dostępne do sfinansowania „od ręki” można znaleźć na stronie mAuto. Banki też nierzadko same wykupują pojazdy poleasingowe, o ile nie zdecyduje się na to leasingobiorca. Tutaj konieczne będzie dobre zsynchronizowanie współpracy pomiędzy dealerem aut a bankiem. W zamian otrzymujemy zwyczajowo tańsze leasingi, których cena oscyluje na poziomie 105-108%.

Leasing a pojazdy używane – które auta nie obejmiemy leasingiem?

Przez cały niniejszy artykuł zwracamy uwagę na to, że przedmiotem leasingu jest samochód nowy, pochodzący z salonu samochodowego. Nie oznacza to jednak, że tylko takie pojazdy mogą zostać objęte leasigniem, wręcz przeciwnie. Bardzo często samochody poleasingowe, np. z rocznika 2018-2019 mogą być ponownie oddane w leasing, jeśli nie doszło do wykupu leasingobiorcy. Mało tego, istnieją specjalne platformy sprzedażowe, np. Automarket należący do grupy PKO, które oferują tylko używane auta do dalszego leasingu. To doskonała propozycja dla młodych przedsiębiorstw nieposiadających na tyle wysokiej zdolności, by sfinansować fabrycznie nowy samochód. Często można trafić na „perełki”, czyli trzy- lub czteroletnie zadbane auta z niskim przebiegiem i ceną wynoszącą około 50-60% wartości nowego modelu.

Nie każde auto jednak zostanie objęte leasingiem. Co prawda, każdy leasingodawca ma własne kryteria, na podstawie których kwalifikuje pojazdy do sfinansowania. Wiele podmiotów wypracowało jednak pewną grupę samochodów, których leasing nie będzie możliwy. Należą do nich:

• Auta z wysokim przebiegiem – za taki uważany jest zazwyczaj ponad 350.000 km lub równowartość 100.000 km „najechane” przez jeden rok katalogowy, np. 300.000 km w aucie z rocznika 2019;
• Samochody „stare” – przy czym jako auto stare rozumiane jest to, które ma co najmniej 8 lat i nie należy do segmentu premium (w segmencie premium granica ta niekiedy podnoszona jest do 10 lat);
• Pojazdy trudno zbywalne – mowa tu zarówno o specjalistycznych samochodach, jak Nissan Patrol przerobiony na rajdy 4×4, jak i o markach egzotycznych, np. Ferrari 488 Pista;
• Pojazdy zabytkowe – nawet jeśli jest to inwestycja, a wartość auta rośnie (np. BMW M3 E30), to znaczny wiek i specyfika postępowania z takimi autami sprawia, że takie samochody są w praktyce nie do leasingowania;

Wykup, wymiana lub zwrot auta, czyli co po leasingu?

Umowa leasingu zawierana jest na okres od 2 do 6 lat, najczęściej jednak spotyka się trzyletni okres użytkowania. Przez ten czas wpłacamy raty, regulując zobowiązania wobec leasingodawcy, a wraz z ostatnią ratą przychodzi czas na podjęcie decyzji. Na końcu umowy możemy zdecydować się na wykup pojazdu, jego wymianę lub całkowity zwrot samochodu. Warto zawczasu zastanowić się, co będziemy chcieli zrobić na końcu, by dobrać odpowiednią strategię leasingu. Poniżej omawiamy każdy z możliwych scenariuszy:

• Wykup – wraz z nadejściem ostatniej raty musimy zgromadzić środki finansowe, by wykupić auto za ustalony procent wartości. Najczęściej jest to 1% lub 10% wartości pojazdu, można jednak zdecydować się na wyższą wartość wykupu. Warto wtedy tak zoptymalizować umowę, by raty leasingowe były nieco wyższe, ale wartość wykupu nie przekraczała popularnych 10%;
• Wymiana – po zakończonym okresie użytkowania auta możemy zwrócić je, jednocześnie wybierając nowy pojazd. Nie musi to być ten sam model – można wybrać dowolne dostępne auto, a raty leasingowe ulegną rekalkulacji. Warto jednak przyjąć strategię, w której rata leasingu nie przekroczy 75% maksymalnego comiesięcznego budżetu;
• Zwrot auta – to rozwiązanie dla tych, którzy nie chcą na długo wiązać się z pojazdem i nie planują wykupu. Tutaj strategia jest prosta – możliwie najniższa wpłata własna, możliwie najniższa rata i możliwie najwyższa wartość wykupu. Skoro i tak nie mamy zamiaru nabywać pojazdu na własność, to po co mamy wydawać wysokie kwoty na comiesięczne raty?

Najczęściej stosowanym rozwiązaniem był wariant z wykupem – wszak możliwe jest przeniesienie składnika majątku firmy na majątek prywatny. Polski Ład jednak sporo namieszał na rynku i sprawił, że takie przeniesienie może odbyć się nie po 6 miesiącach, ale po 6 latach. Jeśli zrobimy to przed upływem 6 lat, będziemy musieli odprowadzić podatek oraz – uwaga – składkę zdrowotną. Brzmi jak absurd, niestety jednak jest to rzeczywistość, która najprawdopodobniej sprawi, że wykup stanie się najmniej popularną opcją zakończenia leasingu.