EKUZ – co daje Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego?

Planujesz wyjazd za granicę do kraju należącego do Unii Europejskiej lub do Szwajcarii? Warto postarać się o Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. Jest to przydatny dokument, dzięki któremu skorzystasz ze świadczeń zdrowotnych w innych krajach. W przypadku choroby lub nieprzewidzianego zdarzenia taka karta może okazać się nieocenioną pomocą. Sprawdźmy, jak wyrobić EKUZ, aby po powrocie do Polski móc odzyskać część poniesionych kosztów! 

Czym jest Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego?

EKUZ to dokument, który pozwala na skorzystanie ze świadczeń zdrowotnych w państwach członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). Świadczenia te nie zawsze będą bezpłatne, a w niektórych przypadkach możliwe będzie odzyskanie jedynie części poniesionych kosztów. 

Karta działa na zasadzie zwrotu środków. Po powrocie do Polski, posiadacz dokumentu musi zgłosić się z rachunkami i odpowiednio wypełnionym wnioskiem do wojewódzkiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. Wówczas możliwe będzie odzyskanie należnej kwoty. 

W jakich krajach karta EKUZ jest ważna?

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego ważna jest we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej, a także w krajach Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu. Co więcej, karta honorowana jest również w Wielkiej Brytanii i poszczególnych terenach zamorskich krajów członkowskich. 

Kto może wyrobić kartę EKUZ?

Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego może wyrobić każdy, kto ma ubezpieczenie zdrowotne w NFZ. Z EKUZ mogą korzystać również osoby nieubezpieczone, które mają prawo do korzystania z opieki medycznej w Polsce na podstawie przepisów krajowych. Nie ma przy tym znaczenia cel wyjazdu za granicę, toteż z tego rozwiązania mogą skorzystać zarówno turyści i osoby odwiedzające rodzinę, jak i ci, którzy wyjeżdżają w celach służbowych. 

Czy karta EKUZ jest obowiązkowa?

Nie ma żadnego obowiązku posiadania Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego. Może ona z powodzeniem zostać zastąpiona przez ubezpieczenie podróżnicze, którego zakres może być o wiele szerszy. Mimo tego, karta EKUZ to warta rozważenia opcja, ze względu na możliwość otrzymania bezpłatnych świadczeń zdrowotnych w przypadku nagłych sytuacji, które będą ich wymagały. 

Czy można wyrobić kartę EKUZ dla dziecka?

Karta dostępna jest również dla osób, które nie ukończyły 18. roku życia. Podróżując za granicę razem z rodziną, konieczne będzie zabranie ze sobą karty dla każdej osoby. EKUZ nie jest bowiem kartą rodzinną, a świadczenia dostępne są tylko dla jej posiadacza. 

Jak długo jest ważna karta EKUZ dla dziecka?

Karta EKUZ dla dziecka jest ważna, dopóki nie ukończy ono 18. roku życia. Dotyczy to dzieci zgłoszonych do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny lub pobierających świadczenie rentowe. 

Jakie koszty może pokryć Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego?

Mimo iż karta EKUZ pozwala skorzystać ze wszystkich niezbędnych świadczeń zdrowotnych, to spora część z nich będzie płatna. Wszystko zależy od tego, jak działa system ubezpieczeń w danym państwie. Ponadto, nie każda przychodnia może honorować kartę. Przed wizytą u zagranicznego lekarza, warto upewnić się, że uznaje on Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. 

Do jakich świadczeń uprawnia posiadanie karty? Są to wszelkie zabiegi, które dostępne są w ramach publicznej służby zdrowia danego kraju. Z tego powodu karta EKUZ nie pokrywa kosztów zagubionego bagażu z wyposażeniem medycznym, zabiegów medycyny estetycznej czy też innych działań będących poza zakresem publicznej służby. Warto wspomnieć również o tym, że transport do Polski w związku ze stanem medycznym również nie będzie refundowany.

Jak wyrobić kartę EKUZ?

Samo wyrobienie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego jest bezpłatne. Zainteresowani mogą osobiście złożyć wniosek lub skorzystać z pomocy osoby, którą do tego upoważnią. Zależnie od tego, czy wyjazd za granicę odbywa się w celach turystycznych, czy też służbowych, obowiązuje inny wzór wniosku. 

Zainteresowani mają kilka sposobów na to, aby złożyć wniosek o wydanie takiej karty:

• poprzez osobistą wizytę w oddziale NFZ
• korzystając z platformy ePUAP
• korzystając z Internetowego Konta Pacjenta
• poprzez pocztę tradycyjną
• poprzez pocztę elektroniczną

Jakie dokumenty przygotować?

Wnioskując o kartę w celach turystycznych, jedynym wymaganym na miejscu dokumentem będzie odpowiednio wypełniony wniosek i dowód tożsamości. Ci, którzy starają się o kartę EKUZ w celach służbowych, muszą natomiast przygotować dodatkowe załączniki. Warto przygotować również pisma, które potwierdzą ubezpieczenie zdrowotne w przypadku ewentualnych niejasności. 

Wnioskujesz o kartę w celach służbowych? Przygotuj:

• dokument A1 z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – jeżeli wyjazd jest bezpośrednio związany z pracą.
• dokument U2 z Urzędu Pracy – jeżeli jesteś bezrobotny i wyjeżdżasz za granicę aby znaleźć pracę.
• ksero legitymacji szkolnej lub studenckiej – jeżeli masz 18 lat i jesteś uczniem lub studentem. W przypadku braku legitymacji odpowiednie będzie również zaświadczenie ze szkoły lub uczelni.

Ile czeka się na kartę EKUZ?

Złożyłeś już wniosek z wszelkimi niezbędnymi załącznikami? W takim razie na rozpatrzenie go będziesz musiał zaczekać maksymalnie 5 dni. Czas ten wydłuża się w okresie wakacji i ferii zimowych do 10 dni. Wyjątek stanowią przypadki, w których NFZ nie może od razu ustalić prawa danej osoby do ubezpieczenia. Wówczas karta zostanie wydana wnioskodawcy dopiero po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego.

Jeżeli chcesz otrzymać kartę jak najszybciej, to złóż wniosek osobiście w oddziale NFZ. Odbiór Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego możliwy jest wówczas w tej samej placówce, natychmiast po rozpatrzeniu wniosku i wyrobieniu dokumentu. Wnioskując przez internet lub za pomocą poczty, całość zajmie dłużej ze względu na czas dostarczenia karty. 

Co, jeśli zapomnę zabrać karty lub ją zgubię?

Jeżeli wyrobiłeś kartę EKUZ ale zapomniałeś zabrać jej ze sobą za granicę, lub zgubiłeś ją na miejscu, to nadal możesz skorzystać ze świadczeń zdrowotnych. W takim przypadku konieczne będzie wydrukowanie i wypełnienie wniosku o wydanie certyfikatu, który tymczasowo zastępuje kartę. Należy poprosić w szpitalu lub przychodni o wysłanie wniosku pocztą do oddziału NFZ najbliższego dla miejsca zamieszkania danej osoby. W terminie wynoszącym maksymalnie 5 dni zostanie wydana decyzja odnośnie przyznania certyfikatu. 

Jak długo ważna jest karta EKUZ?

Karta ważna jest 20 lat dla osób, które:

• pobierają świadczenie emerytalne i osiągnęły wiek emerytalny (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn)
• korzystają z nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego

Uwaga: Karta jest ważna jedynie przez 5 lat dla osób, które pobierają świadczenie emerytalne, ale nie osiągnęły wieku emerytalnego. 

Karta jest ważna przez 3 lata dla osób ubezpieczonych, które:

• są zatrudnione na umowę o pracę
• prowadzą pozarolniczą i rolniczą działalność gospodarczą pobierają
• zasiłek lub świadczenie przedemerytalne

Ważność karty wynosi 18 miesięcy dla osób, które:

• korzystają z świadczenia rentowego
• ukończyły 18. rok życia i są zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny
• są studentami lub doktorantami
• są pełnoletnimi uczniami z własnym tytułem do ubezpieczenia

Karta jest ważna przez 6 miesięcy dla osób, które:

• są nieubezpieczonymi kobietami w okresie ciąży i porodu, a które mają obywatelstwo polskie z adresem zamieszkania na terenie Polski
• są nieubezpieczonymi kobietami w okresie ciąży i porodu, a które mają status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy oraz mieszkają na terytorium RP
• mają mniej niż 18 lat i posiadają status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą albo zezwolenie na pobyt czasowy i mieszkają na terytorium RP
• są zatrudnione na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług
• wykonującą pracę nakładczą

Karta jest ważna przez 2 miesiące dla osób, które: 

• są bezrobotne i zarejestrowane w Urzędzie Pracy
• innych osób ubezpieczonych, które nie spełniają żadnych wyżej wymienionych kryteriów

W tym miejscu należy wspomnieć o szczególnych przypadkach, w których ważność karty może być jeszcze krótsza. Dokument jest ważny przez 42 dni dla kobiet w okresie połogu, które mają obywatelstwo polskie i mieszkają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ważność karty dla osób, które spełniają kryterium dochodowe do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej, wynosi 90 dni.