Czy komornik może zająć zasiłek chorobowy?

Kiedy nasza sytuacja zdrowotna ulegnie pogorszeniu, możemy ubiegać się o otrzymanie zasiłku chorobowego. Jeśli w tym czasie popadliśmy w długi, wierzyciel może skierować przeciwko nam sprawę, która najprawdopodobniej skończy się egzekucją komorniczą. Pojawia się pytanie – czy komornik może zająć zasiłek chorobowy? Jeśli tak, to ile pieniędzy może zająć komornik i jakie są kwoty wolne od potrąceń?

Zasiłek chorobowy 2022 – ile i komu przysługuje?

Choroba nie wybiera – każdy z nas może nagle poważnie zachorować, nawet jeśli jest młodą, regularnie badającą się osobą. Możemy również ulec wypadkowi – nietrudno przecież skręcić kostkę, zwichnąć nadgarstek czy złamać nogę. Oczywiste jest, że wówczas praktycznie niemożliwa jest praca, a w sytuacji czasowej niezdolności do pracy konieczne jest utrzymanie płynności finansowej. W takiej sytuacji samozatrudnieni, osoby zatrudnione na umowie o pracę lub członkowie rolniczej spółdzielni produkcyjnej mogą ubiegać się o chorobowe.

Dla zachowania porządku, na samym początku należy wyjaśnić, czym jest zasiłek chorobowy i komu przysługuje. Zasiłek chorobowy to świadczenie wypłacane najpierw przez pracodawcę, a następnie przez ZUS przez 182 dni choroby. Podstawą do uzyskania zasiłku jest zwolnienie lekarskie (popularnie zwane „L4”) oraz posiadanie ubezpieczenia chorobowego. Zasiłek chorobowy w 2022 roku wynosi 80% średniomiesięcznego wynagrodzenia z poprzednich 12 miesięcy. Kwota ta może zostać zmniejszona do 70%, jeśli osoba ubiegająca się o chorobowe podlegała hospitalizacji w publicznych placówkach medycznych.

Egzekucja komornicza a zasiłek chorobowy

Czasowa niezdolność do pracy nie zwalnia nas z obowiązku regulowania zobowiązań, np. rat kredytu samochodowego czy opłat mieszkaniowych. Jeśli zadłużyliśmy się „pod kurek”, czyli nasze zobowiązania są niemal na równi z osiąganymi przychodami, nietrudno o utratę płynności finansowej. Utrata 20 lub 30% zarobków oznacza w praktyce, że miesięcznie „na rękę” możemy otrzymywać co najmniej 400 złotych mniej. Dla wielu osób jest to kwota tak istotna, że bez niej trudno będzie zapłacić za leczenie czy spłacić kredyt gotówkowy.

Nie ma nic więc dziwnego w sytuacji, gdy narastające zadłużenie przestaje być możliwe do spłaty. Wówczas wierzyciele kierują sprawę do sądu – nie będzie ich interesować, że podczas letniego wyjazdu skręciliśmy kolano i nie możemy pracować. Wówczas przy niezwykle realistycznym widmie sprawy sądowej, dłużnik zastanawia się, ile środków może zająć komornik. Równolegle pojawia się pytanie: czy egzekucją komorniczą będą dotknięte także środki pochodzące z zasiłku chorobowego? Czy komornik może zająć nasze chorobowe? Jeśli tak, to w jakiej kwocie, a jeśli nie, to jak się przed nim bronić?

Czy komornik może zająć zasiłek chorobowy?

Na nieszczęście dla dłużników, a na szczęście dla wierzycieli, odpowiedź brzmi: tak, komornik może zająć zasiłek chorobowy. Stanowi o tym artykuł 833 kodeksu postępowania cywilnego, który w punkcie 6 nie wskazuje zasiłku chorobowego jako tzw. świadczenia chronionego. Świadczenie chronione to wskazane wprost w przepisach prawa zasiłki i dodatki, które nie mogą być zajęte przez komornika. Gdyby pojawił się tam zasiłek chorobowy, wówczas komornik byłby bezwzględnie zobowiązany do zaniechania egzekucji tych środków.

Jest jednak nadzieja dla zadłużonych – egzekucji komorniczej z tego świadczenia podlega wyłącznie pewna część środków. Komornik nie może zająć wszystkich środków, które co miesiąc otrzymujemy w ramach chorobowego. Stanowi o tym artykuł 140 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Kolejny artykuł tej samej ustawy definiuje tzw. kwotę wolną od potrąceń, czyli minimalne środki, które bezwzględnie muszą pozostać na koncie dłużnika. Poniżej przedstawiamy szczegóły związane z obydwoma przepisami prawnymi.

Ile komornik może zająć z zasiłku chorobowego?

Jak wspomnieliśmy powyżej, komornik może zająć tylko pewien procent kwoty przyznanego zasiłku chorobowego. Jest to 25% przyznanego zasiłku w przypadku długów niealimentacyjnych. Są to takie długi, jak niespłacona pożyczka ratalna, nieterminowo płacony abonament telefoniczny czy nieuregulowany czynsz mieszkaniowy. Zupełnie inaczej wygląda kwestia, jeśli mówimy o długach alimentacyjnych, czyli spóźnianiem się z zapłatą na rzecz swoich najbliższych. Wówczas komornik może zająć znacznie wyższą kwotę – aż 60% przyznanego chorobowego. Taka różnica podyktowana jest dobrem osób, na które dłużnik powinien łożyć.

Kwoty wolne od zajęcia z zasiłku chorobowego

Poza istnieniem określonej części przyznanego zasiłku chorobowego, ustawodawca przewiduje istnienie tzw. kwoty wolnej od zajęcia. Jest to forma ochrony tych dłużników, których świadczenia chorobowe oscylują wokół kwot minimalnych. Także i tutaj przewidziano dwa progi kwot, zależnie od tego, czy jest to dług alimentacyjny, czy niealimentacyjny. W przypadku dłużników niealimentacyjnych, kwota wolna od zajęcia zasiłku chorobowego wynosi 60% minimalnej emerytury za bieżący rok. Przeliczając to na konkretne pieniądze, komornik musi nam pozostawić na rachunku bankowym 833,04 złote. Dłużnicy alimentacyjni pozostaną z połową minimalnej emerytury, czyli kwotą wynoszącą 694,22 złote.

Komornik zajął zasiłek chorobowy, a ja nie mam długów – co robić?

Zdarzają się sytuacje, w których posiadaliśmy długi, ale spłaciliśmy wszystkie nasze zobowiązania. Wówczas może się okazać, że komornik będzie egzekwować należność mimo faktu, iż uregulowaliśmy wszystkie należności. Taką sytuację należy rozpatrywać w kategorii niecelowej pomyłki, jednak nie oznacza to, że powinniśmy pozostać bierni. Być może któryś z dokumentów nie dotarł do komornika, a ten – w dobrej wierze wobec wierzyciela – zajął zasiłek chorobowy. Czym prędzej upewnij się, że wszystkie wierzytelności są uregulowane i przystąp do wyjaśniania kwestii z komornikiem.

Przede wszystkim zachowaj spokój i rzeczowo porozmawiaj z komornikiem; przygotuj dokumenty, które potwierdzą uregulowanie długu. Mogą to być wyciągi z rachunku bankowego lub pismo, które potwierdza spłatę zadłużenia. Równolegle domagaj się wstrzymania egzekucji komorniczej do momentu wyjaśnienia całej sytuacji. Jeżeli komornik zdążył pobrać pieniądze z zasiłku chorobowego, domagaj się zwrotu niesłusznie zajętych środków. Te kroki powinny w zupełności wystarczyć, a jeśli nie – skieruj sprawę do sądu poprzez zaskarżenie czynności komorniczych.